Ήταν μια φορά σ’ αυτόν τον καιρό, μια μαμά που τη φωνάζανε «μανούλα».

Και όλη τη μέρα και τη νύχτα της, χαμογελούσε για μια ολάνθιστη Γαρυφαλλιά και μια ολόγλυκη Ευτυχία που τις φώναζε «τα παιδιά μου».

Η Γαρυφαλλιά ήρθε Κυριακή μεσημέρι. Όπως χτυπάς το κουδούνι στο σπίτι της γιαγιάς που έχει στρώσει τραπέζι. Η Ευτυχία ήρθε Παρασκευή πρωί. Όπως τελειώνουν οι καθημερινές και λαχταράς τις σχόλες.

Τέσσερεις χειμώνες και τρία καλοκαίρια απόσταση είχαν αλλά όλοι τις έλεγαν «ίδιες». Και ίσως και να ’τανε.

Μα είχανε μια διαφορά: τα κλειδιά του παππού του Αριστείδη. Ένα μπρονζέ μπρελόκ που κρεμόταν πάντα από τα καλοραμμένα του παντελόνια. Τα ’βγαζε μόνο για να ανοίξει την πόρτα στο «πατρικό» και για να μας δείξει «πόσο έξυπνο είναι αυτό το παιδί». Τα κουνούσε προκλητικά και η Γαρυφαλλιά του τα ’ρπαζε. Ίδια λαχτάρα, ίδια αγωνία, ίδια επιβεβαίωση σε κάθε επανάληψη. Μα οι επαναλήψεις σταμάτησαν μετά τα πρώτα γενέθλια. Το ημερολόγιο το άφησε η γιαγιά να δείχνει 15 Γενάρη και τα κλειδιά μείναν στο κομοδίνο. Έτσι η Ευτυχία δεν τα άρπαξε ποτέ από τον παππού.

Κάτι έπρεπε να κάνει γι’ αυτό η μαμά. Μια πράξη να γεμίσει το “μπρονζέ” κενό. Η μαμά έδινε πολύ μεγάλη σημασία στις πράξεις. Αγγίγματα, χάδια, βλέμματα και δάκρυα ακόμα. Ανεκτίμητες οι πράξεις. Και όσο, με τα χρόνια, τις λιγόστευαν οι άνθρωποι, τόσο πιο πλούσια ένιωθε η μαμά που ’χε κληρονομιά σπουδαία να αφήσει στα παιδιά της.  Αλλά η μαμά έδινε μεγάλη σημασία και στις λέξεις. Αυτές δεν τις τιμούσαν πια καθόλου οι άνθρωποι. Τις ξεστομούσαν έτσι αλόγιστα, αν ...